Ban hành Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân là cấp thiết, đáp ứng yêu cầu thực tế và chuyển đổi số

Ngày 24/5, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân. Nhiều ý kiến phát biểu bày tỏ đồng tình với sự cần thiết, cấp thiết ban hành Luật nhằm bảo vệ dữ liệu cá nhân trước việc lộ, lọt, xâm phạm quyền riêng tư, đồng thời đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh chuyển đổi số, phát triển đất nước.

Sẵn sàng cho việc kết nối, chia sẻ dữ liệu quốc gia về dân cư

5 trường hợp dữ liệu cá nhân được xử lý mà không cần chủ thể đồng ý

Theo bà Nguyễn Thị Việt Nga, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương, thực tế tình trạng lộ, lọt dữ liệu cá nhân đang diễn ra ngày càng phổ biến ngày và tinh vi. Từ những thông tin như số điện thoại, địa chỉ email, tài khoản ngân hàng, hồ sơ y tế… đều có thể bị thu thập, mua bán, sử dụng một cách trái phép. Hệ quả là các hành vi lừa đảo qua mạng bùng phát dù các cơ quan chức năng rất nỗ lực trong công tác tuyên truyền, đấu tranh với loại tội phạm này.

“Một trong những nguyên nhân là chúng ta chưa có một đạo luật riêng để điều chỉnh đồng bộ và đầy đủ về dữ liệu cá nhân. Chính vì vậy, việc Quốc hội xem xét ban hành Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân là hết sức cấp thiết nhằm khắc phục khoảng trống pháp lý và tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước, bảo vệ quyền con người trong không gian số và thúc đẩy phát triển kinh tế số một cách an toàn, bền vững”, bà Nguyễn Thị Việt Nga nói.

Bà Nguyễn Thị Việt Nga, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương. (Ảnh: CTTĐT Quốc hội)

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa, Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, bảo vệ dữ liệu cá nhân là một thành tố của một xã hội công bằng, dân chủ, văn minh về quyền con người, quyền công dân. “Giàu có mà không bảo vệ được các quyền nhân thân, quyền riêng tư thì cuộc sống cũng không an toàn và hạnh phúc. Đây là luật mới nhưng dự thảo luật được soạn thảo chặt chẽ, bao quát, phù hợp và có chất lượng cao”, ông Trương Trọng Nghĩa đánh giá.

Nhiều đại biểu Quốc hội tán thành việc xử lý phạt vi phạm hành chính từ 1-5% doanh thu đối với tổ chức doanh nghiệp vi phạm quy định tại Điều 4 của dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân là cần thiết. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng để quy định này khả thi hơn trong thực tiễn cần bổ sung quy định xử phạt đối với các doanh nghiệp mới thành lập, doanh nghiệp không có doanh thu hoặc doanh nghiệp có doanh thu nhưng không có lợi nhuận. Nếu chỉ căn cứ vào doanh thu của năm liền trước sẽ không bao quát được đầy đủ các tình huống phát sinh trong thực tế.

Các đại biểu Quốc hội tham dự Phiên thảo luận. (Ảnh: CTTĐT Quốc hội)

Về quyền của chủ thể dữ liệu được quy định tại Điều 8 dự thảo, nhiều đại biểu nhất trí cao với các quyền đã được xác lập trong dự thảo Luật, trong đó có quyền được biết và quyền đồng ý của chủ thể. Tuy nhiên, Dự thảo chỉ quy định quyền được biết về hoạt động xử lý dữ liệu cá nhân chứ chưa quy định quyền được biết về hoạt động thu thập dữ liệu cá nhân. Việc bổ sung quyền được biết về hoạt động thu thập dữ liệu cá nhân giúp đảm bảo sự minh bạch và cũng là tiền đề để người dân thực hiện quyền đồng ý một cách chủ động và chính xác.

Về quy định nghiêm cấm hành vi mua bán dữ liệu cá nhân, đại biểu Quốc hội đồng tình cao với việc nghiêm cấm các hành vi mua bán dữ liệu cá nhân trái phép. Tuy nhiên, nếu quy định theo hướng cấm tuyệt đối mà không có ngoại lệ hợp lý thì sẽ có những lúc gây khó khăn trong thực thi. Đồng thời, có thể sẽ triệt tiêu một số mô hình kinh doanh số hợp pháp đang phát triển. Do đó, nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị sửa quy định này theo hướng nghiêm cấm hành vi mua bán, chuyển nhượng dữ liệu cá nhân mà không có sự đồng ý rõ ràng của chủ thể dữ liệu hoặc nhằm mục đích trục lợi, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân khác.

Phát biểu giải trình, Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an cho biết, Chính phủ sẽ nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến xác đáng, sâu sắc dưới góc nhìn thực tiễn về bảo vệ dữ liệu cá nhân. Ông khẳng định, việc sớm ban hành Luật bảo vệ dữ liệu cá nhân tại Việt Nam là rất cần thiết. Mục tiêu của luật này là phải điều chỉnh được các vấn đề xâm phạm dữ liệu cá nhân đang diễn ra nhức nhối trong thực tiễn. Đồng thời cũng mang tính dự báo, bao quát để quy phạm các vấn đề mới liên quan đến công nghệ đột phá của kỷ nguyên số để bảo vệ dữ liệu cá nhân toàn diện nhất.

Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương phát biểu kết luận Phiên thảo luận. (Ảnh: CTTĐT Quốc hội)

Phát kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương đánh giá, các ý kiến thảo luận đều có căn cứ chính trị pháp lý, thực tiễn rõ ràng và sâu sắc, thể hiện sự quan tâm và trách nhiệm cao của đại biểu Quốc hội đối với dự thảo luật đã được tiếp thu, chỉnh lý. Các ý kiến cơ bản nhất trí về sự cần thiết, phạm vi điều chỉnh, bố cục và nhiều nội dung của dự thảo luật, đồng thời, có ý kiến về một số nội dung cụ thể.

Thượng tướng Trần Quang Phương đề nghị Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại khẩn trương chủ trì, phối hợp với cơ quan soạn thảo và cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu, giải trình đầy đủ ý kiến của các đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận; hoàn chỉnh dự thảo luật để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp giữa 2 đợt của Kỳ họp thứ 9. Trên cơ sở ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để tiếp tục hoàn chỉnh dự thảo luật, gửi Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp rà soát kỹ thuật văn bản theo quy định, đồng thời hoàn thiện Báo cáo tiếp thu, giải trình để trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9.

Sẵn sàng cho việc kết nối, chia sẻ dữ liệu quốc gia về dân cư Sẵn sàng cho việc kết nối, chia sẻ dữ liệu quốc gia về dân cư

5 trường hợp dữ liệu cá nhân được xử lý mà không cần chủ thể đồng ý Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam vừa ký ban hành Nghị quyết số 27/NQ-CP của Chính phủ thông qua hồ sơ xây dựng Nghị định bảo vệ dữ liệu cá nhân.