Đề nghị tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình
08:43 | 13/08/2025
Ngày 12/8, Cổng thông tin điện tử Bộ Nội vụ đăng tải thông tin lấy ý kiến nhân dân đối với trường hợp trình xét, tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho bà Nguyễn Thị Bình, nguyên Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước, nguyên Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hoà miền Nam Việt Nam.
Trước đó, ngày 07/8, Văn phòng Chủ tịch nước có tờ trình đề nghị Thủ tướng Chính phủ xét, trình Chủ tịch nước tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho bà Nguyễn Thị Bình, để vinh danh những đóng góp to lớn của bà trong lĩnh vực đối ngoại, đặc biệt với cương vị Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời giai đoạn 1969-1976.
 |
| Bà Nguyễn Thị Bình, nguyên Phó Chủ tịch nước, nguyên Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hoà miền Nam Việt Nam tại Lễ kỷ niệm 50 năm ngày ký Hiệp định Paris, ngày 17/01/2023. (Ảnh: Báo Thế giới & Việt Nam) |
Theo hồ sơ, bà Nguyễn Thị Bình tên thật là Nguyễn Thị Châu Sa, sinh năm 1927, quê tỉnh Quảng Nam (nay là thành phố Đà Nẵng). Bà tham gia cách mạng từ tháng 8/1945 khi mới 18 tuổi, từng học tại Trường Lycée Sisowath - Campuchia rồi du học Pháp và tốt nghiệp cử nhân Văn khoa, Đại học Hà Nội.
Trong giai đoạn 1969-1976, bà Nguyễn Thị Bình là một trong những biểu tượng tiêu biểu của ngoại giao cách mạng, có những cống hiến đặc biệt xuất sắc.
Theo đó, bà là Trưởng đoàn đàm phán của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Hội nghị Paris (1968-1973), đóng vai trò quyết định trong việc đưa đến Hiệp định Paris ngày 27/01/1973, kết thúc sự can thiệp quân sự của Mỹ ở miền Nam Việt Nam.
Cuộc đàm phán bốn bên Paris là một cuộc đấu tranh quyết liệt trên mặt trận ngoại giao, đòi hỏi rất nhiều về bản lĩnh, vừa kiên quyết về nguyên tắc, vừa mềm dẻo về sách lược, về trí tuệ và sáng tạo. Trên cương vị Bộ trưởng Ngoại giao và Trưởng đoàn đàm phán Chính phủ Cách mạng lâm thời, đại diện cho nhân dân miền Nam chiến đấu, bà Nguyễn Thị Bình tích cực vận động chính giới, giới trí thức, báo chí Pháp và phương Tây ủng hộ cuộc kháng chiến của nhân dân miền Nam. Bà đã đi nhiều nước, dự nhiều cuộc mít tinh tập hợp lực lượng, biểu tình, diễu hành ở Việt Nam. Qua đó, đưa cuộc chiến đấu anh hùng của nhân dân miền Nam Việt Nam đến với thế giới, kéo thế giới đến với Việt Nam, góp phần tăng cường và mở rộng mặt trận nhân dân thế giới ủng hộ cuộc đấu tranh vì độc lập, tự do của nhân dân miền Nam.
Trong suốt thời gian diễn ra Hội nghị Paris, theo nhận xét của báo chí Pháp và phương Tây, bà Nguyễn Thị Bình trở thành ngôi sao sáng, một “Việt Cộng thực thụ”, làm chấn động dư luận Paris và thế giới. Với tư thế một phụ nữ trí trung, duyên dáng, đại diện cho nhân dân miền Nam chiến đấu, thông thạo giao tiếp, giỏi ngoại ngữ, bà Nguyễn Thị Bình đã khéo kết hợp đàm phán với vận động quốc tế. Bà cũng để lại nhiều ấn tượng đẹp đẽ, nhiều cảm tình sâu sắc và quý trọng của bạn bè thế giới đối với nhân dân Việt Nam và cá nhân bà. Chính vì vậy, bà đã trở thành một nhân vật, một chính khách nữ Việt Nam nổi tiếng trên thế giới, có tiếng nói mạnh mẽ, khôn khéo và đầy bản lĩnh, được báo chí quốc tế đánh giá là “gương mặt phụ nữ nổi bật nhất trong bàn đàm phán lịch sử”.
Với Phong trào Không liên kết, từ năm 1970, Việt Nam đã bắt đầu vận động để tham gia Phong trào này. Trên cương vị Bộ trưởng Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và với thế mạnh của ngoại giao hòa bình, trung lập, bà Nguyễn Thị Bình đã đi nhiều nước, vận động để được mời tham gia Hội nghị Cấp cao Không liên kết họp ở Lusaka (Zambia). Kết quả là Chính phủ Cách mạng lâm thời được mời tham dự Hội nghị Cấp cao Không liên kết ở Lusaka tháng 9/1970 và bà Nguyễn Thị Bình được mời phát biểu với sự ngưỡng mộ của nhiều nguyên thủ quốc gia gia và thủ tướng chính phủ. Đến cuộc họp của Phong trào Không liên kết tại George Town tháng 8/1972, Chính phủ Cách mạng lâm thời được công nhận là thành viên chính thức của Phong trào. Vị thế của Việt Nam được nâng lên một bước. Sau giải phóng miền Nam, nước Việt Nam thống nhất kế thừa cương vị thành viên của Phong trào của Chính phủ Cách mạng lâm thời cho đến ngày nay.
Bà Nguyễn Thị Bình đã góp phần quan trọng trong việc mở rộng quan hệ ngoại giao của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, vận động được sự công nhận chính thức của hơn 20 quốc gia và nhiều phong trào tiến bộ quốc tế. Bà tham gia xây dựng nền tảng cho chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình của miền Nam Việt Nam, đặt nền móng cho thống nhất đất nước sau năm 1975.
Bà Nguyễn Thị Bình đã để lại dấu ấn đặc biệt trong lịch sử ngoại giao Việt Nam: là người đầu tiên và duy nhất đến nay từng ký một hiệp định quốc tế với đại diện chính phủ Hoa Kỳ trong thời chiến. Thành công của bà trong Hội nghị Paris là kết tinh của nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh: kiên trì, nhân văn, bản lĩnh, trí tuệ và phù hợp với thời đại. Bà là tấm gương sáng về phụ nữ cách mạng trong đấu tranh quốc tế, lan tỏa hình ảnh phụ nữ Việt Nam mạnh mẽ, trí tuệ, giàu lòng yêu nước.
Báo cáo thành tích nêu bà Nguyễn Thị Bình nhận danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quốc năm 1974; các Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Chiến công hạng Nhất, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhất vào năm 2001; Huân chương Đại đoàn kết năm 2013 và Huân chương Tự do hạng Nhất của Lào năm 2025.
Phan Anh