Trang chủ Chuyện ngoại giao Giai thoại
14:22 | 06/12/2023 GMT+7

Chuyện người thầy được học trò ngoại quốc lập miếu

aa
Lịch sử Việt Nam có một tiến sĩ văn giỏi, võ tài, đời sau xưng tụng là "danh thần". Ông được hai học trò người Trung Quốc dựng miếu thờ khi còn sống. Ông là Tiến sĩ Quận công Nguyễn Công Cơ.
Trạng Bịu đi sứ đòi đất cho vua Nam
Nhà ngoại giao kể chuyện "đi sứ" thời hội nhập

Ngày 5/12, tại di tích văn hóa lịch sử cấp quốc gia nhà thờ Quận công Nguyễn Công Cơ ở phường Xuân Đỉnh (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) đã diễn ra lễ kỷ niệm 290 năm ngày mất của Tiến sĩ Quận công Nguyễn Công Cơ (1675 - 1733). Lễ kỷ niệm do Ban quản lý di tích phường Xuân Đỉnh, Ủy ban nhân dân phường và dòng họ Nguyễn Công phối hợp tổ chức.

Nguyễn Công Cơ tên hiệu là Cảo Hiên, tên húy là Tự Cẩm, tước Cảo quận công và Cơ quận công. Khi mất được ban tên thụy là Mẫn Trực phủ quân. Ông là người làng Minh Quả, tên nôm là làng Cáo.

Lăng mộ Quận công Nguyễn Công Cơ. (Ảnh: KT)
Lăng mộ Quận công Nguyễn Công Cơ. (Ảnh: FB Công Hiền)

Nguyễn Công Cơ là người hiếu học. Năm 13 tuổi, ông dự thi Hương khoa Đinh Mão niên hiệu Chính Hòa thứ 8 (1687) thi đỗ Tam trường. Năm 19 tuổi, ông dự thi Hương khoa Quý Dậu đỗ H­ương cống. Năm 23 tuổi, mùa đông năm Đinh Sửu niên hiệu Chính Hòa thứ 18 (1697), ông dự khoa thi Hội, trúng Tứ trường. Vào thi Đình, ông được ban Đệ tam giáp Đồng tiến sĩ xuất thân.

Sử sách ghi lại, Quận công Nguyễn Công Cơ là một người ngay thẳng và chính trực. Trong suốt sự nghiệp quan trường của mình, Nguyễn Công Cơ đã để lại thành quả: cải cách giáo dục; bỏ lệ cống ngà voi, người vàng với nhà Thanh (Trung Quốc); khám phá âm mưu lật đổ chúa Trịnh giữ được sự ổn định cho đất nước; góp phần thành lập “Võ học sở”, nơi đào tạo các võ cử nhân. Đối với quê hương, ông góp phần xây dựng tôn tạo, đình làng, chùa làng; xây dựng hệ thống thủy lợi tưới tiêu cho hàng trăm cánh đồng làng Xuân Tảo và vùng lân cận trở nên trù phú, dân gọi là “ngọc điền”.

Hội ngộ trên đất bạn

Mùa xuân năm Ất Mùi niên hiệu Vĩnh Thịnh thứ 11 (1715), khi Nguyễn Công Cơ đang giữ chức Kinh diên chuyên việc giảng sách trong triều thì nhận mệnh đi sứ nhà Thanh.

Trong chuyến đi sứ này, Nguyễn Công Cơ giữ chức Chánh sứ dẫn đầu đoàn sứ bộ sang nhà Thanh tuế cống. Ngày khởi hành, vua Lê Dụ Tông đã đích thân tiễn đưa đoàn sứ bộ và ngự ban cho Nguyễn Công Cơ một bài thơ Đường luật và hai bài thơ quốc âm (thơ Nôm) để động viên tinh thần của ông trước khi lên đường.

Theo ghi chép trong Sứ trình nhật lục, khi đoàn sứ bộ đặt chân đến địa giới tỉnh Quảng Đông, Nguyễn Công Cơ đã được hai người học trò họ Phùng. Hai anh em Phùng họ Phùng thuở nhỏ từng theo gia đình sống ở phường Hà Khẩu (Hà Nội), Việt Nam và theo học thầy Nguyễn Công Cơ. Ngày gặp lại thầy, hai người học trò đã giữ những cương vị quan trọng ở hai tỉnh Quảng Đông và Quảng Tây.

Khi dừng chân nghỉ phía trước có một ngôi miếu, đoàn định vào miếu thắp hương thì bị ngăn lại. Sau đó Nguyễn Công Cơ mới biết đây chính là ngôi miếu thờ mình. Ngôi miếu được anh em họ Phùng lập để tỏ lòng kính trọng và tưởng nhớ người thầy phương nam của mình. Ngày sinh của ông được lấy làm ngày cúng tế.

Trong thời gian Nguyễn Công Cơ đi sứ, hai người học trò chăm lo thù tiếp rồi hộ tống thầy suốt chặng đường lên Yên Kinh rồi quay về.

Là vị quan văn võ song toàn, Quận công Nguyễn Công Cơ từng nêu lên quan điểm quân sự trong bài “Võ học trung ký”: “Nước nhà nay tuy vô sự, nhưng chớ nên thấy thế làm mừng mà phải quan tâm đến việc quân, lúc nào cũng nên phòng bị, chớ nên coi khí giới tinh nhuệ là đủ, mà phải lo sao tìm đủ tướng tài, tránh chuyện hư danh, cố gắng tìm cầu lương tướng...”.

Di cảo văn chương của Nguyễn Công Cơ hiện còn lưu giữ tại Viện Nghiên cứu Hán Nôm, trong đó có 3 tác phẩm là: Hoàng Hoa thuật thực ký; Sứ trình nhật lục (chép trong Xuân Tảo thượng thư Nguyễn tiến sĩ gia phả) và Tương sơn hành quân thảo lục. Ngoài ra còn có một số bài thơ chép trong sách Toàn Việt thi lục.

Lời Lời "Thủ thỉ Việt Nam" của một tác giả Việt kiều
Ông Trạng đưa giống ngô về đất Việt Ông Trạng đưa giống ngô về đất Việt
Phan Anh
Nguồn:

Tin bài liên quan

Ngoại giao kinh tế góp phần thắt chặt quan hệ hữu nghị, hợp tác đặc biệt Việt Nam - Cuba

Ngoại giao kinh tế góp phần thắt chặt quan hệ hữu nghị, hợp tác đặc biệt Việt Nam - Cuba

Theo phóng viên TTXVN tại La Habana, trong khuôn khổ chuyến công tác để dự Hội nghị thượng đỉnh G77 và Trung Quốc, thăm và làm việc tại Cuba từ ngày 15 đến ngày 18/9, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã thăm một số cơ sở kinh tế của doanh nghiệp Việt Nam và gặp gỡ thân mật cộng đồng tại đây.
Thủ tướng Việt Nam, Singapore và hai Phu nhân giao lưu, cùng ăn trưa với sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội

Thủ tướng Việt Nam, Singapore và hai Phu nhân giao lưu, cùng ăn trưa với sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội

Sáng 29/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Lý Hiển Long cùng hai Phu nhân thăm Đại học Quốc gia Hà Nội và ăn trưa cùng sinh viên.
Vị Giáo sư quyết bảo vệ những áng văn nước Việt

Vị Giáo sư quyết bảo vệ những áng văn nước Việt

Cố Giáo sư Trần Văn Khê từng nhiều lần kể cho các học trò của mình đồng thời ghi lại trong cuốn hồi ký về việc ông đã bảo vệ những áng văn nước Việt, bảo vệ lòng tự tôn dân tộc Việt Nam trước những lời hạ thấp của một cựu Đề đốc Thủy sư người Pháp.

Các tin bài khác

30 năm bình thường hóa quan hệ Việt-Mỹ: Lòng tin thúc đẩy quan hệ song phương

30 năm bình thường hóa quan hệ Việt-Mỹ: Lòng tin thúc đẩy quan hệ song phương

Kỷ niệm 30 năm bình thường hóa, quan hệ Việt-Mỹ phát triển dựa trên lòng tin, hợp tác kinh tế, quốc phòng và giải quyết di sản chiến tranh.
Viết tiếp câu chuyện hợp tác Việt Nam-Hoa Kỳ

Viết tiếp câu chuyện hợp tác Việt Nam-Hoa Kỳ

Chặng đường 30 năm hợp tác Việt Nam - Hoa Kỳ phát triển từ đối đầu thành đối tác toàn diện, mở ra nhiều cơ hội hợp tác chiến lược và kinh tế.
Trung Quốc đưa tin đậm nét hoạt động của Thủ tướng tại Hội nghị WEF Thiên Tân

Trung Quốc đưa tin đậm nét hoạt động của Thủ tướng tại Hội nghị WEF Thiên Tân

Truyền thông Trung Quốc gọi Thủ tướng Phạm Minh Chính là “khách mời thường xuyên” của Diễn đàn Davos mùa Hè.
Chủ tịch nước Trần Đức Lương và dấu ấn trong tiến trình hội nhập quốc tế toàn diện của đất nước

Chủ tịch nước Trần Đức Lương và dấu ấn trong tiến trình hội nhập quốc tế toàn diện của đất nước

Thông tấn xã Việt Nam trân trọng giới thiệu bài viết: "Chủ tịch nước Trần Đức Lương và dấu ấn trong tiến trình hội nhập quốc tế toàn diện của đất nước" của Tiến sĩ Đào Ngọc Báu, Viện trưởng Viện Quan hệ quốc tế (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh):

Đọc nhiều

Giao lưu thể thao góp phần thắt chặt tình hữu nghị Việt Nam - Cuba

Giao lưu thể thao góp phần thắt chặt tình hữu nghị Việt Nam - Cuba

Ngày 23/8 tại Hà Nội, Hội hữu nghị Việt Nam - Cuba thành phố Hà Nội tổ chức Giải Pickleball hữu nghị Việt Nam - Cuba mở rộng năm 2025 và trao tiền ủng hộ nhân dân Cuba. Đây là hoạt động thiết thực nhân "Năm hữu nghị Việt Nam - Cuba", chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 02/9, hướng tới kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Cuba (02/12/1960 - 02/12/2025).
Thành phố Hà Nội bố trí 6 điểm bắn pháo hoa chào mừng Quốc khánh 2/9

Thành phố Hà Nội bố trí 6 điểm bắn pháo hoa chào mừng Quốc khánh 2/9

Từ 21 giờ đến 21 giờ 15 ngày 2/9, Hà Nội sẽ tổ chức bắn pháo hoa tại 6 địa điểm nhằm chào mừng đại lễ A80, trong đó, pháo hoa tầm cao có tổng số 3.600 quả, pháo hoa tầm thấp với 540 giàn.
Nhiều tỉnh, thành, đơn vị tiếp tục ủng hộ nhân dân Cuba

Nhiều tỉnh, thành, đơn vị tiếp tục ủng hộ nhân dân Cuba

Hưởng ứng lời kêu gọi của Ban Chấp hành Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, tính đến 11h ngày 22/8 hàng triệu lượt đóng góp từ các tổ chức, địa phương và người dân cả nước đã quyên góp được 365,6 tỷ đồng ủng hộ nhân dân Cuba. Những nghĩa cử ấy tiếp tục viết nên câu chuyện đẹp về tình đoàn kết thủy chung, son sắt giữa hai dân tộc.
Công nghiệp Halal: Tiềm năng hợp tác mới giữa Việt Nam và Malaysia

Công nghiệp Halal: Tiềm năng hợp tác mới giữa Việt Nam và Malaysia

Ngày 22/8 tại Hà Nội, Chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nam - Malaysia Ngô Sách Thực đã đến chúc mừng Đại sứ Malaysia tại Việt Nam Tan Yang Thai nhân dịp kỷ niệm 68 năm Quốc khánh Malaysia (31/8/1957 - 31/8/2025). Tại buổi tiếp, hai bên đánh giá quan hệ Việt Nam - Malaysia ngày càng phát triển toàn diện, trong đó công nghiệp Halal được coi là một trong những hướng hợp tác tiềm năng, mở ra cơ hội mới cho doanh nghiệp và nhân dân hai nước.
Sinh viên Việt Nam tại Nga hướng về biển đảo Tổ quốc

Sinh viên Việt Nam tại Nga hướng về biển đảo Tổ quốc

Mới đây, đại diện thanh niên, sinh viên Việt Nam tại Nga đã tham gia chuỗi hoạt động ý nghĩa trên đảo Bạch Long Vĩ trong khuôn khổ chương trình “Thanh niên, sinh viên với biển, đảo Tổ quốc” năm 2025, do Thành đoàn, Hội Liên hiệp Thanh niên và Hội Sinh viên Việt Nam thành phố Hải Phòng tổ chức.
Hải quân Việt Nam tham gia diễu binh hữu nghị tại Malaysia

Hải quân Việt Nam tham gia diễu binh hữu nghị tại Malaysia

Ngày 17/8, tại thành phố George Town (bang Penang, Malaysia), đoàn công tác Hải quân Nhân dân Việt Nam cùng cán bộ, chiến sĩ Tàu 016 - Quang Trung đã tham gia Lễ diễu binh đường phố trong khuôn khổ Diễn tập đa phương Hải quân các nước ASEAN lần thứ 3 (AMNEX 3) do Hải quân Hoàng gia Malaysia đăng cai tổ chức.
Chiềng Sinh (Điện Biên) hướng tới giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 3%

Chiềng Sinh (Điện Biên) hướng tới giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 3%

Xác định phát huy lợi thế địa phương, xã Chiềng Sinh đặt mục tiêu đến năm 2030 đạt chuẩn nông thôn mới, kinh tế - xã hội phát triển toàn diện, đời sống người dân nâng cao.
infographic 7 thang nam 2025 ha noi don 1836 trieu luot khach du lich
infographic dau hieu nhan biet lu quet
so doanh nghiep thanh lap moi va quay tro lai hoat dong tang 265
infographic ky nang tranh bay lua dao du lich mua cao diem
infographics canh bao gia mao loi dung danh nghia mat tran to quoc de huy dong ung ho
cong nghiep phuc hoi manh xuat nhap khau tang truong an tuong
infographic viet nam hoan thanh vai tro dong chu tich chuong trinh dong nam a searp giai doan 2022 2025
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Nhiều hoạt động cứu trợ người dân Nghệ An bị lũ lụt
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới
Thời tiết hôm nay (18/8): Áp thấp nhiệt đới gây mưa lớn ở nhiều nơi

Thời tiết hôm nay (18/8): Áp thấp nhiệt đới gây mưa lớn ở nhiều nơi

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, ngày 18/8, áp thấp nhiệt đới khiến cả đất liền lẫn Biển Đông đều mưa dông. Thời tiết xấu ảnh hưởng tới mọi hoạt động, sinh hoạt, đi lại của người dân.
Thời tiết hôm nay (01/8): Hà Nội có mưa dông, cảnh báo lốc sét

Thời tiết hôm nay (01/8): Hà Nội có mưa dông, cảnh báo lốc sét

Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đưa ra thông tin dự báo thời tiết Hà Nội và các khu vực khác trên cả nước ngày và đêm 01/8.
Người dân chủ động theo dõi thời tiết, chằng chống nhà cửa, sẵn sàng ứng phó bão số 3 (Wipha)

Người dân chủ động theo dõi thời tiết, chằng chống nhà cửa, sẵn sàng ứng phó bão số 3 (Wipha)

Sáng 19/7, bão số 3 (Wipha) đã vượt qua đảo Lu Dông (Philippines), tiến vào Biển Đông với cường độ ngày càng mạnh. Dự báo trong những ngày tới, bão có thể đạt cấp 12, giật cấp 14, gây mưa lớn, biển động dữ dội, nguy cơ cao xảy ra lốc xoáy, sạt lở. Cơ quan chức năng khuyến cáo người dân cần theo dõi sát các bản tin dự báo thời tiết, chủ động phòng tránh, chằng chống nhà cửa, không ra khơi và chuẩn bị các phương án ứng phó thiên tai phù hợp.
Những khuyến cáo người dân cần lưu ý để đảm bảo an toàn trước, trong và sau bão số 3

Những khuyến cáo người dân cần lưu ý để đảm bảo an toàn trước, trong và sau bão số 3

Sáng 20/7, cường độ bão số 3 (Wipha) mạnh lên đầu cấp 12 (118-133km/h), giật cấp 15. Dự báo trong hôm nay và những ngày tới, bão sẽ tiếp tục di chuyển theo hướng tây, sau chuyển tây tây nam hướng về phía nước ta với tốc độ 20-25km/h. Trước diễn biến của bão, Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) hướng dẫn kỹ năng ứng phó với bão số 3 và mưa lũ sau bão.
Thời tiết hôm nay (28/7): Hà Nội nắng nóng, có nơi trên 37 độ

Thời tiết hôm nay (28/7): Hà Nội nắng nóng, có nơi trên 37 độ

Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đưa ra thông tin dự báo thời tiết thành phố Hà Nội và các khu vực khác trên cả nước ngày và đêm 28/7.
Thời tiết hôm nay (31/7): Miền Bắc nắng nóng với mức nhiệt 35-37 độ C

Thời tiết hôm nay (31/7): Miền Bắc nắng nóng với mức nhiệt 35-37 độ C

Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết, thời tiết ngày 31/7, khu vực Hà Nội, trung du, đồng bằng Bắc Bộ có nắng nóng với nhiệt độ cao nhất phổ biến 35 - 37 độ C; độ ẩm tương đối thấp nhất phổ biến 60 - 65%. Tuy nhiên, đêm và chiều tối có mưa rào, có nơi mưa to cục bộ.
Phiên bản di động